Charlie Munger ka menaxhuar investimet për një kohë të gjatë – dhe miliarderi thotë se nuk ka qenë kurrë më e vështirë për të rinjtë të fitojnë dhe mbajnë paratë e tyre se sa tani. Në shkurt, në takimin vjetor të kompanisë botuese Daily Journal Corporation, Munger tha se lundrimi me sukses në botën e investimeve është bërë shumë më i vështirë gjatë dekadave të fundit. Ai gjithashtu vuri në dukje se kostot e jetesës në shumë pjesë të SHBA-së janë dukshëm më të larta se sa kanë qenë ndonjëherë, madje duke llogaritur edhe inflacionin.
“Do të jetë shumë më e vështirë për grupin që ka mbaruar kolegjin tani … të pasurohet dhe të qëndrojë i pasur,” tha Munger, 98 vjeç. “Mendoni sa kushtonte [dikur] të posedosh një shtëpi në një lagje të dëshirueshme në një qytet si Los Angeles.” Të hënën, Munger dha dorëheqjen si kryetar i Daily Journal, sipas një dosjeje të fundit. Ai mbetet drejtori i kompanisë dhe nënkryetari për një kohë të gjatë i firmës së investimeve dhe mbajtjes së Warren Buffett, Berkshire Hathaway.
Në vitin 1980, dy vjet pasi Munger u bë zëvendëskryetar i Berkshire Hathaway, çmimi mesatar për një shtëpi në Kaliforni ishte 80,055 dollarë. Duke u përshtatur për inflacionin, kjo do të vlente pak më shumë se 275,600 dollarë sot, sipas Byrosë së Statistikave të Punës. Vitin e kaluar, çmimi mesatar i shtëpisë në Kaliforni eklipsi 800,000 dollarë për herë të parë ndonjëherë, sipas Shoqatës së sekserëve të Kalifornisë.
Kontrasti, tha Munger, e bën të vështirë t’u jepet të rinjve të sotëm ndonjë këshillë për “investim të vetëm”. Për dekada, këshilla e tij kryesore ishte të “zotëronte një portofol të larmishëm të aksioneve të zakonshme” – një strategji që mund t’u siguronte investitorëve inteligjentë një kthim afërsisht 10%, tha ai. Por kjo nuk është më një taktikë e tillë e pagabueshme, veçanërisht duke pasur parasysh sa kompleks është bërë investimi. “Unë nuk mendoj se e ardhmja do t’i japë djalit që do të diplomohet nga kolegji këtë vit një mundësi investimi pothuajse aq të lehtë,” tha Munger.
Kjo nuk do të thotë që të rinjtë nuk mund të përfitojnë nga investimet e zgjuara – thjesht mund të duhet durim. Në mbledhjen e aksionerëve të Berkshire Hathaway 2020, Buffett sugjeroi shmangien e aksioneve të vetme në favor të S&P 500, një fond me indeks me kosto të ulët që mban 500 nga kompanitë më të mëdha të SHBA. Është një strategji investimi më pasive që zvogëlon rrezikun e përfshirë në zotërimin e aksioneve individuale, të cilat mund të dëmtohen në mënyrë të paparashikueshme.
Në takimin vjetor të Daily Journal, Munger vuri në dukje se marrja e disa këshillave të personalizuara gjithashtu mund të ndihmojë. “Unë mendoj se ju duhet të kuptoni nivelin tuaj të aftësive, ose nivelin e aftësive që ka këshilltari juaj,” tha ai. “Për të gjithë ata që e konsiderojnë klimën aktuale të investimeve të vështira dhe të komplekse dhe disi konfuze, unë do t’i thoja: Mirë se vini në jetën e të rriturve.” CNBC
Edel Strazimiri / SCAN
